شیردهی یکی از زیباترین و چالش برانگیزترین تجربیات مادرانه است. در این پست، 30 تجربه و نکته کلیدی که از بحث‌های نی نی سایت جمع آوری شده‌اند را با شما به اشتراک می‌گذاریم. این تجربیات به شما کمک می‌کنند تا در این مسیر با آمادگی بیشتری قدم بردارید.

این نکات چکیده‌ای از صحبت‌های مادران باتجربه در نی نی سایت هستند و می‌توانند برای مادران باردار و تازه مادر شده بسیار مفید باشند:

• ✅در روزهای اول، صبور باشید. شیر ممکن است دیر بیاید اما ناامید نشوید.
• ✅از یک مشاور شیردهی کمک بگیرید. راهنمایی‌های تخصصی می‌تواند تفاوت زیادی ایجاد کند.
• ✅به وضعیت بدنی خود توجه کنید. کمردرد و گردن درد در دوران شیردهی شایع است.
• ✅موقعیت‌های مختلف شیردهی را امتحان کنید تا بهترین حالت را برای خود و نوزادتان پیدا کنید.
• ✅مطمئن شوید که نوزاد به درستی به سینه چسبیده است. این کار از درد نوک سینه جلوگیری می‌کند.
• ✅از پدهای شیردهی استفاده کنید تا از نشت شیر جلوگیری شود.
• ✅به بهداشت سینه خود اهمیت دهید و از کرم‌های مناسب برای جلوگیری از ترک نوک سینه استفاده کنید.
• ✅آب کافی بنوشید. شیردهی باعث کم آبی بدن می‌شود.
• ✅تغذیه مناسب داشته باشید. به مقدار کافی پروتئین، ویتامین و مواد معدنی مصرف کنید.
• ✅استراحت کافی داشته باشید. کمبود خواب بر تولید شیر تاثیر منفی می‌گذارد.
• ✅از لباس‌های راحت و مناسب شیردهی استفاده کنید.
• ✅به علائم گرسنگی نوزاد توجه کنید و هر زمان که نیاز داشت به او شیر بدهید.
• ✅اگر نوزاد خواب‌آلود است، او را بیدار کنید تا شیر بخورد.
• ✅از شیردوش برای دوشیدن شیر و ذخیره آن استفاده کنید.
• ✅شیر دوشیده شده را در ظروف مخصوص نگهداری شیر نگهداری کنید.
• ✅به تاریخ انقضای شیر دوشیده شده توجه کنید.
• ✅در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید با پزشک خود مشورت کنید. برخی داروها ممکن است وارد شیر شوند.
• ✅از مصرف دخانیات و الکل خودداری کنید.
• ✅از مصرف غذاهایی که باعث نفخ نوزاد می‌شوند، خودداری کنید.
• ✅در صورت بروز هرگونه مشکل در شیردهی، با پزشک یا مشاور شیردهی مشورت کنید.
• ✅به غریزه مادری خود اعتماد کنید.
• ✅از حمایت همسر و خانواده خود بهره مند شوید.
• ✅در گروه‌های حمایتی مادران شیرده شرکت کنید.
• ✅از تجربه مادران دیگر استفاده کنید.
• ✅فشار روانی را از خود دور کنید. آرامش مادر بر شیردهی تاثیر مثبت دارد.
• ✅به خودتان زمان بدهید. شیردهی یک مهارت است که نیاز به تمرین دارد.
• ✅از لحظات شیردهی لذت ببرید.
• ✅به نیازهای خود نیز توجه کنید.
• ✅مطمئن باشید که دارید بهترین تلاش خود را می کنید.

شیردهی یک سفر است. از آن لذت ببرید!

۳۰ تجربه شیردهی نوزاد از دل نی نی سایت

1. درد نوک سینه، کابوس روزهای اول

خیلی از مامانا تو نی نی سایت از درد نوک سینه تو روزهای اول شیردهی گفتن. یادتون باشه این درد طبیعیه و به مرور زمان کم میشه. حتما از پمادهای مخصوص نوک سینه استفاده کنید و بین شیردهی ها بذارید نوک سینه هوا بخوره. یادتون باشه تحمل این روزها ارزشش رو داره!خیلی از مامانا گفتن بعد از چند هفته دردشون کاملا از بین رفته. صبور باشید!

2. شیرم کمه، چیکار کنم؟

یکی از نگرانی های رایج مامانای نی نی سایتی، کم بودن شیره. اما تو بیشتر موارد، این فقط یه احساسه. شیردهی مکرر، بهترین راه افزایش شیره. هر وقت نوزاد خواست، بهش شیر بدید. مصرف مایعات فراوون رو فراموش نکنید. آب، آب میوه طبیعی و سوپ خیلی کمک می کنن. غذاهای شیر افزا مثل سوپ جو، فرنی و حلیم رو تو برنامه غذاییتون بگنجونید. استرس رو از خودتون دور کنید. استرس باعث کم شدن شیر میشه. اگه با این کارها هم شیرتون زیاد نشد، با یه مشاور شیردهی یا پزشک مشورت کنید. قرص های شیرافزا هم می تونن کمک کنن، ولی حتما با تجویز پزشک مصرف کنید.

3. نوزادم درست سینه رو نمی گیره

خیلی از مامانا با این مشکل مواجه میشن که نوزادشون درست سینه رو نمی گیره و همین باعث درد و کمبود شیر میشه. یه پوزیشن مناسب برای شیردهی پیدا کنید. پوزیشن های مختلف رو امتحان کنید تا ببینید کدومش براتون راحت تره. مطمئن بشید که سر و گردن نوزاد در یک راستا قرار دارن و به راحتی می تونه سینه رو بگیره. با دستتون سینه رو شکل بدید تا نوزاد راحت تر بتونه سینه رو تو دهنش ببره. اگه نوزاد بعد از چند دقیقه هنوز نتونست سینه رو بگیره، صبور باشید و دوباره امتحان کنید.

4. کولیک نوزاد و شیردهی

کولیک یکی از دلایل گریه های بی امان نوزادانه و خیلی از مامانا تو نی نی سایت از تجربه هاشون در این مورد گفتن. بعد از هر شیردهی، حتما آروغ نوزاد رو بگیرید. بعضی از غذاها می تونن باعث ایجاد کولیک در نوزاد بشن. غذاهایی که باعث نفخ میشن رو کمتر مصرف کنید. ماساژ شکم نوزاد به صورت دورانی می تونه به کاهش درد کولیک کمک کنه. حمام گرم هم می تونه نوزاد رو آروم کنه. اگه کولیک نوزاد خیلی شدید بود، با پزشک مشورت کنید. بعضی از قطره های ضد کولیک می تونن کمک کننده باشن، ولی حتما با تجویز پزشک استفاده کنید.

5. رفلاکس نوزاد و شیردهی

رفلاکس هم مثل کولیک می تونه باعث بی قراری نوزاد بشه. خیلی از مامانا تو نی نی سایت در مورد تجربه هاشون با رفلاکس نوشتن. بعد از هر شیردهی، نوزاد رو به مدت 20 تا 30 دقیقه به صورت عمودی نگه دارید. مقدار شیر رو در هر وعده کم کنید و تعداد دفعات شیردهی رو بیشتر کنید. اگه رفلاکس نوزاد خیلی شدید بود، پزشک ممکنه دارو تجویز کنه. بعضی از مامانا با تغییر رژیم غذاییشون تونستن رفلاکس نوزادشون رو کنترل کنن. از خوردن غذاهای اسیدی و چرب خودداری کنید. بالا بردن سر تخت نوزاد می تونه به کاهش رفلاکس کمک کنه. لباس های تنگ به نوزاد نپوشونید.

6. شیر دوشیدن و نگهداری شیر مادر

شیر دوشیدن می تونه برای مامانایی که شاغل هستن یا از نوزادشون دور هستن خیلی مفید باشه. شیر دوشیده شده رو می تونید تو یخچال به مدت 24 ساعت و تو فریزر به مدت 3 ماه نگهداری کنید. برای گرم کردن شیر دوشیده شده، از آب گرم استفاده کنید و از قرار دادن اون تو مایکروویو خودداری کنید. برچسب زدن به شیشه های شیر دوشیده شده با تاریخ و ساعت دوشیدن شیر فراموش نشه. شیر دوشیدن با دست یا با بهره‌گیری از شیردوش های برقی و دستی امکان پذیره. قبل از شیر دوشیدن، دست هاتون رو خوب بشورید. شیر دوشیده شده رو به دمای محیط برسونید و بعد به نوزاد بدید.

7. تغذیه مادر در دوران شیردهی

تغذیه مادر در دوران شیردهی خیلی مهمه. چون مواد مغذی از طریق شیر به نوزاد منتقل میشه. از خوردن غذاهای سالم و متنوع غافل نشید. به اندازه کافی پروتئین، کربوهیدرات و چربی های سالم مصرف کنید. مصرف میوه ها و سبزیجات رو افزایش بدید. از خوردن غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی های شیرین خودداری کنید. به اندازه کافی آب بنوشید. مصرف ویتامین ها و مکمل های غذایی رو با مشورت پزشک شروع کنید.

8. خواب نوزاد و شیردهی

خواب نوزاد و شیردهی رابطه نزدیکی با هم دارن. شیردهی می تونه به خوابیدن نوزاد کمک کنه. سعی کنید قبل از خواب به نوزاد شیر بدید. یه محیط آرام و تاریک برای خواب نوزاد فراهم کنید. از قنداق کردن نوزاد برای بهبود خوابش استفاده کنید (البته با نظر پزشک). اگه نوزاد در طول شب زیاد بیدار میشه و شیر میخوره، صبور باشید. این یه مرحله طبیعیه. به مرور زمان الگوی خواب نوزاد منظم تر میشه. از شیر دادن به نوزاد در تخت خودتون خودداری کنید. این کار خطر خفگی رو افزایش میده.

9. وزن گیری نوزاد و شیردهی

وزن گیری نوزاد یکی از مهمترین نشانه های کافی بودن شیر مادر هست. به نمودار رشد نوزادتون توجه کنید و اون رو با نمودارهای استاندارد مقایسه کنید. اگه نوزادتون به اندازه کافی وزن نمی گیره، با پزشک مشورت کنید. شیردهی مکرر می تونه به وزن گیری نوزاد کمک کنه. مطمئن بشید که نوزاد درست سینه رو می گیره و شیر کافی دریافت می کنه. گاهی اوقات کمبود وزن نوزاد به دلیل مشکلات پزشکی هست. بنابراین مراجعه به پزشک ضروریه.

10. دندان درآوردن نوزاد و شیردهی

دندان درآوردن نوزاد می تونه باعث بی قراری و درد بشه. خیلی از مامانا نگران این هستن که شیردهی در این دوران سخت بشه. قبل از شیردهی، لثه های نوزاد رو با انگشت تمیز ماساژ بدید. از ژل های مخصوص دندان درآوردن (تحت نظر پزشک) استفاده کنید. به نوزاد اجازه بدید که لثه هاش رو بجوه. می تونید از دندونی های مخصوص استفاده کنید. صبور باشید. این مرحله هم میگذره. بعضی از نوزادها در این دوران بیشتر شیر میخوان. به نیازهای نوزادتون توجه کنید. اگه نوزاد در حین شیر خوردن شما رو گاز می گیره، شیردهی رو متوقف کنید و دوباره امتحان کنید.

11. سرماخوردگی مادر و شیردهی

سرماخوردگی مادر نباید باعث قطع شیردهی بشه. شیر مادر حاوی آنتی بادی هایی هست که از نوزاد در برابر بیماری ها محافظت می کنه. موقع شیردهی ماسک بزنید. دست هاتون رو مرتب بشورید. به اندازه کافی استراحت کنید. مایعات فراوون بنوشید. داروهای مجاز در دوران شیردهی رو با مشورت پزشک مصرف کنید. اگه علائم سرماخوردگی شما خیلی شدید بود، به پزشک مراجعه کنید.

12. واکسیناسیون نوزاد و شیردهی

شیردهی بعد از واکسیناسیون نوزاد می تونه به کاهش درد و تب کمک کنه. به نوزاد اجازه بدید هر وقت که خواست شیر بخوره. اگه نوزاد بعد از واکسن بی قرار بود، با پزشک مشورت کنید. بعضی از نوزادها بعد از واکسن کم اشتها میشن. صبور باشید و به تدریج تغذیه نوزاد رو از سر بگیرید. شیر مادر بهترین مسکن برای نوزاد بعد از واکسیناسیون هست. از کمپرس سرد برای کاهش التهاب محل واکسن استفاده کنید. به واکسیناسیون نوزادتون اهمیت بدید.

13. سفر و شیردهی

سفر با نوزاد شیرخوار می تونه چالش برانگیز باشه، اما غیرممکن نیست. قبل از سفر برنامه ریزی کنید و لوازم ضروری رو همراه داشته باشید. در طول سفر به نوزاد اجازه بدید هر وقت که خواست شیر بخوره. اگه از شیردوش استفاده می کنید، حتما شیردوش و وسایل مورد نیاز رو همراه داشته باشید. در هواپیما یا ماشین، یه جای راحت برای شیردهی پیدا کنید. از قبل برنامه سفرتون رو با پزشک نوزاد در میان بگذارید. به بهداشت خودتون و نوزاد در طول سفر توجه کنید.

14. ورزش و شیردهی

ورزش کردن در دوران شیردهی نه تنها ضرری نداره، بلکه می تونه به بهبود سلامت جسمی و روحی مادر کمک کنه. قبل از شروع ورزش، با پزشک مشورت کنید. از ورزش های سبک شروع کنید و به تدریج شدت اونها رو افزایش بدید. به اندازه کافی آب بنوشید. سینه هاتون رو با یه سوتین ورزشی مناسب حمایت کنید. بعد از ورزش به نوزاد شیر بدید. ورزش کردن می تونه به کاهش استرس و بهبود خلق و خوی شما کمک کنه.

15. دارو و شیردهی

مصرف دارو در دوران شیردهی باید با احتیاط انجام بشه. بعضی از داروها می تونن از طریق شیر به نوزاد منتقل بشن. قبل از مصرف هر دارویی، با پزشک مشورت کنید. داروهایی رو انتخاب کنید که کمترین تاثیر رو روی نوزاد داشته باشن. در صورت امکان، دارو رو بعد از شیردهی مصرف کنید. اگه بعد از مصرف دارو متوجه تغییراتی در رفتار یا سلامت نوزاد شدید، فورا به پزشک مراجعه کنید. از مصرف داروهای گیاهی بدون مشورت پزشک خودداری کنید. به برچسب داروها دقت کنید و اطلاعات مربوط به مصرف در دوران شیردهی رو مطالعه کنید.

16. اضطراب و افسردگی پس از زایمان و شیردهی

اضطراب و افسردگی پس از زایمان می تونه تاثیر زیادی روی شیردهی داشته باشه. اگر احساس می کنید دچار افسردگی پس از زایمان شده اید حتما از یک متخصص کمک بگیرید. شیردهی را به عنوان یک وظیفه سخت و طاقت فرسا نبینید و از آن لذت ببرید. از همسرتان و خانواده تان کمک بگیرید تا فشار روانی کمتری را تحمل کنید. به اندازه کافی استراحت کنید و از خودتان مراقبت کنید. در صورت نیاز با یک مشاور شیردهی صحبت کنید تا مشکلات شیردهی خود را حل کنید.

17. دوقلو و شیردهی

شیر دادن به دوقلوها ممکن است در ابتدا سخت به نظر برسد اما کاملا امکان پذیر است. در صورت امکان از یک مشاور شیردهی کمک بگیرید تا پوزیشن های مناسب شیردهی به دوقلوها را به شما آموزش دهد. به هر دو نوزاد به طور یکسان شیر بدهید. به اندازه کافی استراحت کنید و تغذیه مناسب داشته باشید تا شیر کافی تولید کنید. از همسرتان و خانواده تان کمک بگیرید تا از نوزادان مراقبت کنند. صبور باشید و به خودتان زمان بدهید تا به شیر دادن به دوقلوها عادت کنید.

18. شروع غذای کمکی و شیردهی

شروع غذای کمکی به معنای قطع شیردهی نیست. تا یک سالگی شیر مادر باید غذای اصلی نوزاد باشد. غذای کمکی را به تدریج و با مقدار کم شروع کنید. به نوزاد اجازه دهید خودش غذا را امتحان کند. از غذاهای ساده و مغذی استفاده کنید. بعد از غذای کمکی به نوزاد شیر بدهید. اگر نوزاد تمایلی به خوردن غذا نداشت اصرار نکنید. در مورد شروع غذای کمکی با پزشک مشورت کنید.

19. شیردهی در اماکن عمومی

شیردهی در اماکن عمومی حق شما و نوزادتان است. از لباس های مناسب شیردهی استفاده کنید. در صورت امکان مکانی آرام و خلوت برای شیردهی پیدا کنید. اگر احساس ناراحتی می کنید می‌توانید از یک شال برای پوشاندن خود استفاده کنید. به نظرات دیگران اهمیت ندهید. شیردهی در اماکن عمومی باعث ترویج شیردهی و حمایت از مادران شیرده می شود.

20. قطع شیردهی

قطع شیردهی باید به تدریج انجام شود تا هم برای مادر و هم برای نوزاد راحت تر باشد. تعداد دفعات شیردهی را به تدریج کم کنید. به نوزاد غذای جایگزین بدهید. در صورت نیاز از پماد برای تسکین درد سینه استفاده کنید. از پوشیدن لباس های تنگ خودداری کنید. اگر دچار احتقان سینه شدید می‌توانید کمی شیر را بدوشید. در مورد قطع شیردهی با پزشک مشورت کنید.

21. مصرف الکل و شیردهی

مصرف الکل در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود. الکل می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود و بر رشد و سلامت او تأثیر منفی بگذارد. اگر قصد دارید الکل مصرف کنید، بهتر است تا چند ساعت بعد از مصرف الکل به نوزاد شیر ندهید. می‌توانید قبل از مصرف الکل شیر خود را بدوشید و برای نوزاد نگهداری کنید. بهترین راه، پرهیز از مصرف الکل در دوران شیردهی است. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید. سلامت نوزاد شما اولویت دارد. حتی مقدار کم الکل هم ممکن است برای نوزاد مضر باشد.

22. مصرف کافئین و شیردهی

مصرف زیاد کافئین در دوران شیردهی می‌تواند باعث بی‌قراری، تحریک‌پذیری و اختلال خواب در نوزاد شود. سعی کنید مصرف کافئین خود را محدود کنید. از مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند قهوه، چای، نوشابه و شکلات خودداری کنید. به جای نوشیدنی‌های کافئین‌دار از آب، آبمیوه طبیعی یا دمنوش‌های گیاهی استفاده کنید. اگر به مصرف کافئین عادت دارید، سعی کنید به تدریج مصرف آن را کم کنید. به واکنش نوزاد خود نسبت به مصرف کافئین دقت کنید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

23. بهره‌گیری از پستانک و شیردهی

بهره‌گیری از پستانک در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، می‌تواند باعث کاهش تمایل به شیر خوردن و اختلال در تولید شیر مادر شود. بهتر است تا زمانی که شیردهی به خوبی تثبیت نشده است، از دادن پستانک به نوزاد خودداری کنید. اگر نوزاد شما نیاز به مکیدن دارد، به جای پستانک به او اجازه دهید انگشت خود را بمکد یا از یک پارچه تمیز استفاده کنید. در صورت بهره‌گیری از پستانک، آن را به درستی تمیز کنید و به طور منظم تعویض کنید. از دادن پستانک‌های شیرین به نوزاد خودداری کنید. بهترین راه، عدم بهره‌گیری از پستانک در نوزادان شیرخوار است. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

24. شیردهی و بارداری مجدد

شیردهی در دوران بارداری مجدد معمولا بی‌خطر است، اما ممکن است باعث انقباضات رحمی شود. اگر بارداری شما پرخطر است، بهتر است شیردهی را قطع کنید. شیردهی در دوران بارداری ممکن است باعث کاهش تولید شیر شود. به نیازهای تغذیه‌ای خود و نوزادتان توجه کنید. در مورد ادامه یا قطع شیردهی با پزشک خود مشورت کنید. تصمیم‌گیری در این مورد به شرایط فردی شما بستگی دارد. به سلامت خود و جنین خود اهمیت بدهید.

25. تغییر رنگ مدفوع نوزاد و شیردهی

تغییر رنگ مدفوع نوزاد در دوران شیردهی طبیعی است و معمولا جای نگرانی ندارد. در روزهای اول مدفوع نوزاد سیاه و چسبناک است. به تدریج رنگ مدفوع به زرد خردلی تغییر می‌کند. تغییر رنگ مدفوع به سبز نیز طبیعی است و معمولا به دلیل مصرف غذاهای خاص توسط مادر یا نوزاد است. اگر مدفوع نوزاد خونی، سفید یا بیش از حد آبکی بود، به پزشک مراجعه کنید. به دفعات دفع مدفوع نوزاد نیز توجه کنید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

26. درمان برفک دهان نوزاد در دوران شیردهی

برفک دهان نوزاد یک عفونت قارچی است که می‌تواند باعث درد و ناراحتی در نوزاد شود. علائم برفک دهان شامل لکه‌های سفید رنگ در دهان نوزاد است. برای درمان برفک دهان نوزاد می‌توانید از داروهای ضد قارچ موضعی استفاده کنید. همچنین می‌توانید نوک سینه‌های خود را نیز با داروهای ضد قارچ درمان کنید. بهداشت دهان نوزاد را رعایت کنید. از شستشوی پستانک‌ها و اسباب‌بازی‌های نوزاد با آب و صابون اطمینان حاصل کنید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

27. نگهداری از سینه ها در دوران شیردهی

در دوران شیردهی باید به بهداشت و سلامت سینه‌های خود توجه ویژه‌ای داشته باشید. سینه‌های خود را روزانه با آب ولرم بشویید. از صابون‌های معطر و الکلی خودداری کنید. از سوتین‌های نخی و راحت استفاده کنید. از کرم‌های مرطوب‌کننده برای جلوگیری از خشکی پوست سینه استفاده کنید. در صورت بروز درد یا التهاب در سینه‌ها به پزشک مراجعه کنید. به تغذیه خود توجه کنید و به اندازه کافی مایعات بنوشید.

28. ترشح شیر از یک سینه در دوران شیردهی

ترشح شیر از یک سینه در دوران شیردهی طبیعی است و جای نگرانی ندارد. ممکن است به دلیل عدم تعادل هورمونی یا تحریک بیش از حد یک سینه، این اتفاق رخ دهد. سعی کنید به هر دو سینه به طور یکسان شیر بدهید. اگر ترشح شیر از یک سینه باعث ناراحتی شما می‌شود، به پزشک مراجعه کنید. در موارد نادر، ترشح شیر از یک سینه می‌تواند نشانه وجود یک مشکل جدی‌تر باشد. به سلامت خود توجه کنید و در صورت بروز هرگونه نگرانی به پزشک مراجعه کنید. آرامش خود را حفظ کنید و به نوزاد خود شیر بدهید.

29. خوابیدن نوزاد در کنار مادر (همخوابی) و شیردهی

همچنین می‌تواند باعث افزایش صمیمیت بین مادر و نوزاد شود. اما همخوابی می‌تواند خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) را افزایش دهد. اگر قصد دارید با نوزاد خود همخوابی کنید، باید نکات ایمنی را رعایت کنید. از تشک سفت و بدون بالش استفاده کنید. از قرار دادن پتو یا بالش روی صورت نوزاد خودداری کنید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

30. تاثیر تغذیه مادر بر طعم شیر

تغذیه مادر می‌تواند بر طعم شیر مادر تأثیر بگذارد. مصرف برخی از غذاها مانند سیر، پیاز و کلم می‌تواند باعث تغییر طعم شیر شود. اگر نوزاد شما به طعم خاصی از شیر حساسیت دارد، سعی کنید از مصرف آن غذاها خودداری کنید. تنوع غذایی در دوران شیردهی مهم است، اما باید به واکنش نوزاد خود نیز توجه کنید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید. به تغذیه سالم و متنوع توجه کنید. سلامت شما و نوزادتان مهم است.